Overdracht Commandeurschap van Maasland
6 maart 2016. Rond het jaar 1241 kwamen er in Westland en
Midden-Delfland ridders en priesters van de Ridderlijke Duitsche Orde (RDO)
en zij stichtten in Maasland een commanderij, waar vanuit bezittingen werden
beheerd en zorg werd verleend. De commanderij, het gebouw, is er al lang
niet meer (alleen het zomerhuis staat er nog), maar er is nog steeds een
Commandeur van Maasland. De afgelopen zeven jaar bekleedde Mr. Otto Leopold
baron Bentinck deze functie, die vandaag ceremonieel werd overgedragen naar
ir. Jan Willem Hendrik Sixma baron Van Heemstra.
De Oude Kerk van Maasland was goed bezet met voor een deel in historische
kleding gestoken aanwezigen, toen de hoofdpersonen van de middag door het
middenpad naar voren liepen en vooraan plaats namen. Hieronder waren enkele
leden van de saluutbatterij Atkins, in historische kleding gestoken
kinderen, burgemeester Rodenburg, de oude en nieuwe commandeur en de
coadjutor van de Ridderlijke Duitsche Orde.
Tineke van Nimwegen, lid van de initiatiefgroep, leidde de bijeenkomst.
De voorzitter van de Kerkenraad, Nettie van Trigt-van der Stelt, vertelde
eerst over de relatie tussen de RDO Balije van Utrecht en de Oude Kerk, de
vroegere katholieke kerk met patroonheilige Maria Magdalena.
Gemeentelijke erespeld
Burgemeester Rodenburg roemde de bijdragen die baron Bentinck heeft
geleverd voor Midden-Delfland. Sinds zijn aantreden in 2009 heeft hij zich
met alle enthousiasme ingezet als Commandeur van Maasland. Hierbij heeft hij
oprechte interesse getoond en zich ingezet voor de ontwikkeling van het
maatschappelijke en culturele leven in Midden-Delfland. Diverse organisaties
in Midden-Delfland mochten de afgelopen jaren via de
Ridderlijke Duitsche Orde
Balije van Utrecht een financiële stimulans ontvangen. Mede door deze
stimulans konden mooie projecten in Midden-Delfland worden gerealiseerd of
projecten van samenwerking ontstaan. De baron was ook verschillende keren
aanwezig tijdens de
Kindermonumentendag. Burgemeester Rodenburg speldde vervolgens de
gemeentelijke Erespeld op bij baron Otto Bentinck.
Zeven jaar Commandeur van Maasland
Baron Bentinck zei goede herinneringen te hebben aan o.a. de
Kindermonumentendag in Schipluiden (2013); toen droeg hij ook zijn
mantel en probeerde een realistisch beeld geven van de Ridderlijke Duitsche
Orde. In de begintijd werd de orde gekenmerkt door vechten, bidden en
verplegen. De Duitsche Orde vestigde een veldhospitaal in het Heilige Land,
maar er werd ook gevochten op het slagveld. Priesters mochten zich niet
mengen in de strijd, maar maakten wel deel uit van de organisatie die tot
doel had het christendom te verspreiden. In het begin van de zeventiende
eeuw, in een protestants gezinde staat, werd het opheffen van de Duitsche
Orde ontlopen door geen priesters meer aan te nemen. Tevens werd een einde
gemaakt aan het celibaat. Tijdens de Napoleontische tijd hield de orde zich
op de vlakte om geen problemen te veroorzaken. In de huidige tijd blijft het
vechten gelukkig achterwegen en komt er meer aandacht voor charitatieve
doelstellingen. In de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw werd de
Johan van Drongelenstichting opgericht, via welke het giftenbeleid werd
uitgevoerd. Zo werd er minder aandacht gevestigd op de Duitsche Orde.
Deze stichting is al enige tijd opgeheven. Tegenwoordig loopt de presentatie
en uitvoering van het giftenbeleid direct via de Duitsche Orde met charitas
als de belangrijkste doelstelling, en natuurlijk het in stand houden van het
erfgoed.
Baron Bentinck begon zeven jaar geleden 'low profile'. Hij
was onzeker over wat men zou vinden van een adellijke meneer die zich
commandeur van Maasland ging noemen. Maar het viel allemaal erg mee. De
Duitsche Orde bleek alom bekend te zijn. De grootse viering van 750 jaar
Duitsche Orde in 1991 was nog niet vergeten. Tijdens de diverse historische
activiteiten werd hem het karakter van deze gemeenschap duidelijk: er is een
grote sociale verbondenheid en vrijwel iedereen doet mee. Als stadse jongen
zei hij daar niet zo vertrouwd mee te zijn. Ongetwijfeld door deze sociale
verbondenheid is het aantal individuele noden in Maasland relatief klein,
zeker vergeleken met die in de grote steden. Hij zag het als zijn taak het
giftenbeleid te richten op sociale cohesie. Met heel veel plezier heeft hij
de afgelopen zeven jaar gewerkt en hij zei dankbaar te zijn dat iedereen hem
open en hartelijk tegemoet trad. Het enthousiasmeerde hem. Het samenspel
tussen gemeente en maatschappelijke en culturele organisaties heeft hij
ervaren als voortreffelijk. Hetzelfde gold de samenwerking met de toenmalige
wethouder, Tineke van Nimwegen, die hij special hiervoor bedankte.
Coadjutor van de RDO
Namens de landcommandeur bedankte mr. Bernard Frederik baron van
Verschuer, coadjutor van de Duitsche Orde (vice landcommandeur), voor de
wijze waarop deze dag en het jubileumjaar is georganiseerd. Over de
geschiedenis voegde hij toe aan hetgeen eerdere sprekers vertelden dat de
Duitsche Orde al stamt uit de twaalfde eeuw; begin dertiende eeuw kwam deze
in Nederland. Maasland is weliswaar niet de oudste van de veertien
commanderijen maar wel een van de oudste. Volgens hem is de verbinding van Maasland met de Duitsche Orde wel de sterkste van allemaal. Door alle eeuwen
is die verbinding er geweest tot de dag van vandaag. Grondbezit in en om
Maasland is er ook nog steeds. De Duitsche Orde is een middelgroot
charitatief fonds en biedt steun via de
Stichtingen Urgente
Noden (o.a. in
Delft). Met
de stichting Present
in diverse plaatsen in Nederland worden vrijwilligersinitiatieven
ondersteund. Stichting
Leergeld geeft kinderen de mogelijkheid te leren als financiële middelen
te kort schieten. De Duitsche Orde is ooit begonnen met het opzetten van een
hospitaal in Israel (het Heilige Land). Later kwamen er activiteiten in de
Baltische landen (nu een deel van Rusland), waar nog steeds ondersteuning
gegeven wordt aan gehandicaptenprojecten, zieke kinderen en mensen met
verslavingsproblemen.
De officiële overdracht van het commandeurschap vond in december 2015
plaats. Vandaag werd deze overdracht ceremonieel bevestigd met het afnemen
van de mantel van Otto Bentinck en hem om de schouders hangen van de nieuwe
Commandeur van Maasland, Jan Willem Hendrik Sixma baron Van Heemstra.
Nieuwe periode Commandeurschap Maasland
De nieuwe commandeur ziet zich de opvolger van de zeer gewaardeerde en
toegewijde heer Otto Bentinck, waardoor de verwachtingen wellicht hoog
zouden kunnen zijn. Hij zei zelf voor de commanderij van Maasland te hebben
gekozen mede door baron Bentinck vanwege zijn vernieuwde giftenbeleid, waarvoor
hij zich heeft ingezet. De Duitsche Orde heeft jaarlijks ca. één miljoen
euro te besteden (de bijzondere bijstand in Nederland bedraagt bijna één
miljard euro). Dit bedrag lijkt wellicht niet zo groot, maar heeft wel degelijk
effect. Dit wordt mede bereikt door zich te concentreren in de
commanderijgebieden en door samen te werken met andere organisaties, zoals
de Stichtingen Urgente
Noden en
Stichting Present. Hij ziet zich niet als een één-op-één vervanging. Met
name zijn muzikale gaven zijn niet te vergelijken met die van Otto Bentinck.
Zijn eigen belangstelling gaat vooral uit naar sociale projecten, waarbij
net dat ene duwtje gegeven kan worden aan een project waardoor het een succes
wordt. Ook is hij geïnteresseerd in de gedeelde historie van Maasland en de
Duitsche Orde. En zei hij: "775 jaar aanwezigheid is natuurlijk uniek".
Baron Van
Heemstra is in Delft opgeleid tot ingenieur en heeft daarna commerciële
functies gehad. Daarentegen komt hij uit een traditie en achtergrond van
dienende functies.
Sonates voor orgel en fluit
Op verzoek van de ere-commandeur baron Bentinck werden tussen de
toespraken twee sonates voor orgel en fluit gespeeld die gecomponeerd werden
door landcommandeur Van Wassenaer. Op het orgel Rob van Efferink en fluit
Astrid ter Morshuizen.
Luisteren naar de sonate gecomponeerd door landcommandeur Van Wassenaer.
De organisatie van deze middag lag in handen de Initiatiefgroep 775 jaar
'Ridderlijke Duitsche Orde in Maasland'.van oud-wethouder Tineke van
Nimwegen, Bas Braad (Museum De Schilpen) en Martin 't Hart (Historische
Vereniging Maasland).
Lees meer
|